نعنا فلفلی(Menhta piperita)
نعنا فلفلی گیاهی علفی و چندساله از خانواده نعناعیان است. این گونه هیبرید بین نعناع(Mentha spicata) و پونهآبی(Mentha aquatica) و بومی اروپا و خاورمیانه میباشد که با نام لاتین Peppermint شناخته شده است(۱). نعنا فلفلی تا ارتفاع ۴۶-۳۱ سانتیمتر رشد میکند و دارای ساقهی صاف که در برش عرضی، سطح مربعی دارد. ریشهی نعنا فلفلی افشان و گوشتی، برگها به رنگ سبز تیره همراه با رگبرگهای قرمز رنگ و حاشیه های دندانهدار میباشند. گلهای نعنا فلفلی به رنگ ارغوانی که در یک آرایش مارپیچی اطراف ساقه تشکیل میشوند(۲).
نعنا فلفلی برای رشد به ۶ تا ۷ ساعت نور خورشید نیاز دارد(۲). حداقل دما برای رشد ۱۲- تا ۱۵- درجه و حداکثر دما ۴.۵ تا ۱۰ درجه میباشد(۳). خاک نعنا فلفلی باید تا مرحله جوانهزنی مرطوب باشد. نعنا فلفلی در خاک و آب شور توانایی رشد ندارد. آبیاری این گیاه قبل از کاشت ضروری میباشد و در مناطق معتدل هر ۳ روز یکبار انجام میشود. فصل گلدهی نعنا فلفلی از اواسط تا اواخر تابستان است.
در تکثیر رویشی نعنا فلفلی از طریق قلمه، میتوان در بهار یا زمستان ساقهها را در ارتفاع ۱۰ تا ۱۵ سانتی متری از گیاه مادر برش داده و با تراکم حدود ۶۰ هزار قلمه در هکتار در ردیفهای ۷۰-۵۰ سانتیمتری کشت کرد(۴). نعنا فلفلی در مناطقی با تابستان های طولانی از طریق ریشه و استولون در بهار بعد از بیدار شدن گیاه و در اندازههای ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتری تکثیر میشود. در تقسیم بوته، بوتهی انتخابی باید دارای ساقه، برگ و ریشه به ارتفاع ۲ تا ۳ سانتیمتر باشد و آن را در عمق ۵ تا ۱۰ سانتیمتری با فاصله ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر از هم کشت کرد. در مراحل اولیه رشد علف هرز در مزراع نعنا فلفلی به سرعت رشد میکند و ۳ بار در هفته نیاز به وجین دارد ولی از سال دوم به بعد وجین لازم نیست.
زمان بهینه برداشت نعنا فلفلی که دارای بالاترین عملکرد و کیفیت اسانس باشد معمولاً زمانی حاصل میشود که ۱۰٪ مزرعه در مرحله گلدهی باشد. برداشت باید در روز خشک و آفتابی و در اواخر صبح انجام شود که تمام آثار شبنم از بین رفته است(۵). نعنا فلفلی را میتوان در سایه به مدت ۱۵ روز در دمای ۲۵ درجه خشک کرد. برگهای نعناع در سال چندین بار برداشت میشود و دارای مواد موثره menthol و menthone، مواد تلخ، تانن، کولین، فلاونوئید است که درصد این ترکیبات به شرایط محل کاشت، زمان برداشت و سایر شرایط جغرافیایی متفاوت است(۶).
ایالات متحده و هند اکنون منابع اصلی نعنا هستند و چین بهعنوان سومین تولید کننده بزرگ شناخته شده است(۷). روغن نعناع یکی از مهمترین روغنهای اساسی که از آن در صنعت دارویی، آرایشی و طعمدهنده در سراسر جهان استفاده میشود(۸). بهمنظور طولانی شدن عمر روغن نعنا باید آن را در محل خنک و خشک نگهداری کرد.
نعنا فلفلی دارای خواص ضدمیکروبی و ضدویروس میباشد که برای درمان نفخ، صفراآور، درد عضلانی، سوءهاضمه، اسپاسم عضلانی، مشکلات رودهی تحریک پذیر، التهاب دهان، ترشحات تنفسی، سرماخوردگی و سردرد کاربرد دارد.
شما می توانید برای تهیه دمنوش نعنا فلفلی ۲ گرم پودر برگ را به همراه یک لیوان آب جوش دم کنید و پس از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه صاف کرده و نوش جان کنید. کاربرد دیگر نعنا فلفلی، مصرف آن به صورت پودر و طعم دهنده در بعضی غذاها، ادویه جات و ترشی ها بصورت چاشنی است و به صورت قطرهی خوراکی برای درمان بعضی از بیماری ها استفاده میشود و همچنین نعنا فلفلی به صورت روغن در درمان موضعی درد عصبی و تسکین خارش کاربرد دارد(۱).
شرکت گلدشت فعالیت خود را در زمینه تولید گیاهان دارویی از سال ۱۳۹۵ با پرورش نشاء در گلخانه و تولید گیاهان دارویی در مزارع شروع کرده است و آماده عقد قرارداد جهت تحویل نشاء با کیفیت برای کشت گسترده میباشد. محصول تولیدی شرکت گلدشت با بهترین کیفیت به شرکت های دارویی و همچنین برای مصارف خانگی و صادرات عرضه میشود.
- Evaluation of drying methods with respect to drying parameters, some nutritional and colour characteristics of peppermint (Mentha x piperita L.) Derya Arslan a, M. Musa Ozcan a,*, Hakan Okyay Menges_. Energy Conversion and Management 51 (2010) 2769–۲۷۷۵.
- Peppermint production. agriculture, forestry & fisheries. 2012. (3) Zach. (2016, april 6) “Mint Pests – Identification and Removal.” Dengarden.Retrived November 28, 2016.
- Prank, F.,Schrader, O., Marx, G., & Schmidt, W. (1999) Characters of Peppermint Cultivars (Mentha x piperita L.) with Different Chromosome Numbers Journal of Essential Oil Research Vol. 11 ( 2). Retrieved December 15.2016.
- Andrews, M. (2013). HOW TO PROPAGATION: REGROW MINT FROM CUTTINGS. Retrieved February 15, 2017.
- Asekun OT, Grierson DS, Afolayan AJ. Effects of drying methods on the quality and quantity of the essential oil of Mentha longifolia L. subsp. Capensis. Food Chemistry. 2007;101(3):995-8.
- J. Rohloff. S. Dragland. R. Mordal, and I. Tor-Henning, “Effect of harvest time and drying method on biomass production, essential oil yield and quality of peppermint (Mentha piperita L.),” J. Agr. Food Chem., vol. 53. pp. 4143-4148, 2005.
- Stevens, T. 2005. Lecture: The Changing World of Mint.
- A. E. Edris. A. S. Shalaby. M. A. Fadel, and A. Wahab, “Evaluation of a chemo type of spearmint (Mentha spicata L.) grown in Siwa Oasis, Egypt,” Euro. Food. Technol, vol. 218, pp. 74-78. 2003.