آویشن، از خواص درمانی تا چاشنی غذا!

https://www.goldasht.farm/wp-content/uploads/2019/01/Thymus-Vullgaris.jpg 1024 1241 جهاندار جهاندار http://2.gravatar.com/avatar/82891c8e03f3c82a5818958845304781?s=96&d=mm&r=g ۱۳۹۸-۰۹-۰۳ 1398-10-04

آویشن باغی (Thymus vulgaris)

آویشن گیاهی آرام بخش و در درمان انواع بیماری‌ها به خصوص سرماخوردگی، آنفولانزا و ناراحتی‌های پوستی موثر و به عنوان چاشنی غذا بسیار معطر می‌باشد. آویشن گیاهی چندساله از خانواده Lamiaceae با نیاز آبی کم، مناسب برای کشت در مناطق معتدل و گرم و خشک است. تکثیر این گیاه معمولا از طریق کشت نشاء و تقسیم بوته انجام می‌شود. در این مقاله سعی شده مهم‌ترین نکات برای کشت و استفاده از گیاه ارزشمند آویشن مورد بررسی قرار گیرد.

گیاه‌شناسی:

آویشن دارای ساختار بوته‌ای، ساقه‌ای چوبی و منشعب پوشیده از کرک به ارتفاع ۱۰ تا ۳۰ سانتی‌متری و دارای برگ‌های کوچک دارای ظاهر لوزی شکل و گل‌های سفید مایل به قرمز رنگ است. بذر آویشن گرد، بسیار کوچک و در شرایط مناسب نگهداری قدرت جوانه زنی خود را تا ۳ سال حفظ می‌کنند(۱)(۲).

تاریخچه:

مردم به دلیل خاصیت طعم دهنده و دارویی آویشن از دیرباز از آن استفاده می‌کنند. اگرچه در منطقه مدیترانه همیشه از آویشن به عنوان ادویه استفاده می‌شده، اما در اوایل قرون میانه راهبان آن را از طریق رشته کوه‌های آلپ به اروپای مرکزی و انگلیس رساندند. از آن زمان به بعد می‌توان آویشن را در همه کتاب‌های گیاهان دارویی یافت. مناسب‌ترین معنا برای واژه یونانی thymos را شجاعت و قدرت بیان کرده‌اند(۳). امروزه حدود ۲۵۰ گونه (۲۱۴ گونه و ۳۶ زیر گونه) از آویشن وجود دارد. vulgaris L .T و T. zygis L متعلق به بخش مدیترانه غربی و Thymus ،T. serpyllum L و T. pulegioides L متعلق به بخش Serpyllum است که با توجه به تعداد گونه‌ها و مناطق توزیع گسترده‌ترین بخش است(۴). T. zygis بومی شبه جزیره ایبری(پرتغال و اسپانیا) و جزایر بالئاریک و در اسپانیا کشت می‌شود. T. serpyllum و T. pulegioides گونه‌های غالب تیموس در شمال اروپا و میانه هستند(۵). آویشن باغی(Thymus vulgaris L) بومی اروپای جنوبی، از اسپانیا تا ایتالیا است. این گیاه معمولا در همان‌جا و هم‌چنین در اکثر آب و هوای معتدل، معتدل و نیمه گرمسیری که شامل اروپای جنوبی و مرکزی است، کشت می‌شود. آویشن باغی در دامنه‌های خشک و بین تخته سنگ‌های نواحی مختلف مدیترانه از جمله در کشورهای فرانسه، پرتغال، اسپانیا، ایتالیا و یونان می‌روید(۶). این گونه آویشن در کشور ما به طور وحشی دیده نشده است ولی چهارده گونه آویشن گزارش شده در ایران، بیشترین پراکندگی را در شمال و غرب کشور دارند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به آویشن دنایی(Thyme daenensis) اشاره کرد(۷).

شرایط اقلیمی:

آویشن گیاهی مدیترانه‌ای و در طول فصل رویش به هوای گرم و نور کافی نیاز دارد. این گیاه خشکی دوست و به سهولت قادر به تحمل کم آبی و خشکی می‌باشد. آویشن به طور طبیعی در شرایط مزرعه‌ای نواحی نیمه خشک تا معتدل گرم در دماهای بالا و تشعشع شدید آفتاب رشد می‌کند(۸). رشد موفق اکثر گونه های آویشن در هر آب و هوایی با میانگین دمای سالانه ۷ تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد امکان پذیر است. تجمع روغن ضروری در آویشن به طور مستقیم یا غیرمستقیم به نور بستگی دارد(۳). خاک مزرعه آویشن بایستی به خوبی زهکشی شده، با pH حداقل ۶ و EC حداکثر ۱۰ باشد و در صورت نیاز بایستی با استفاده از آهک اصلاح شود. اگر چه آویشن در شرایط خیلی خشک و بدون بارندگی رشد می‌کند ولی عملکرد آن کاهش می‌یابد و اساساً آبیاری، عملکرد را افزایش می‌دهد. در مناطقی که کمبود آب عامل محدود کننده اصلی برای کشت است، کشاورزان علاقه‌مند به کشت محصولاتی هستند که سازگار با خشکسالی باشند. عملکرد بالا محصول در چنین شرایطی به عوامل بسیاری از جمله فاصله آبیاری مناسب و تراکم بهینه گیاه بستگی دارد(۹).

زراعت:

آویشن با استفاده از کشت بذر، تقسیم بوته، قلمه زدن و به خصوص کشت نشاء تکثیر می‌شود(۱)(۱۰). به‌علت کوچکی بذر آویشن و عدم یکنواختی در پوشش مزرعه و هم‌چنین وجود اختلافات در وضعیت رشد، زمان گلدهی و تولید در گیاهان حاصل از کشت مستقیم بهتر است ژنوتیپ های مرغوب را انتخاب کرده و آن ها را به وسیله قلمه تکثیر نمود. آویشن به آسانی از قلمه های ۵ تا ۱۰ سانتی‌متری در بهار تکثیر می‌شود(۲)، که انجام این روش در سطح وسیع قابل اجرا نیست، به همین دلیل روش کشت دیگری که تولید نشاء ریشه لخت در بستر گلخانه یا سینی‌های نشاء می‌باشد، می‌تواند جایگزین مناسبی برای انتقال به موقع و کشت صحیح و دقیق گیاه در مزرعه در سطوح کم و حتی زیاد باشد. برای آموزش بیشتر در زمینه کشت و تولید نشاء آویشن می‌توانید به مقاله گام به گام تا تولید نشاء مراجعه کنید.

میزان جوانه زنی بذور آویشن نسبتاً کم و به میزان ۷۲ درصد است. برای کشت وسیع آویشن، تولید نشاء در گلخانه مقرون به‌صرفه می‌باشد(۱۱). بذور آویشن طی یک تا دو هفته در دمای ۱۲ تا ۳۲ درجه سانتی‌گراد جوانه می‌زنند. گاهی اوقات جوانه زنی توسط نور تسریع می‌شود(۱۲). زمان مناسب برای کشت بذر در خزانه اواسط اسفند می‌باشد و در زمان انتقال، ارتفاع مناسب نشاءها ۷ تا ۱۰ سانتی‌متر می‌باشد. پس از انتقال نشاء‌ها به مزرعه می‌بایست کشت نشاء با فواصل ردیف ۵۰ سانتی‎متری و فواصل بوته بین ۲۰ تا ۲۵ سانتی متری در روی ردیف و با تراکم بین ۸۰ تا ۱۰۰ هزار نشاء در هکتار(تقریبا ۱۰ عدد نشاء در متر مربع) انجام گیرد. توصیه های فاصله کاشت ارائه شده در دفترچه راهنما و دستورالعمل‌های متعدد برای گیاهان دارویی در کشورهای مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، فاصله در ردیف‌ ۳۰ و بین ردیف های کاشت ۶۰ سانتی‌متر در ایالات متحده برای کشت آویشن امتحان شد که نتایج این پژوهش نشان داد گیاهان دارای پراکندگی زیادی هستند(۱۳). در استرالیا کشت آویشن با تراکم ۳۶ گیاه در مترمربع موفقیت آمیز بود و باعث کاهش علف‌های هرز مزرعه شد. اگر تراکم گیاه بسیار زیاد باشد، در دسترس نبودن آب در گیاه باعث کاهش چشمگیر عملکرد در بوته می‌شود و با افزایش تعداد گیاهان جبران نمی‌شود(۱۴).

کنترل علف‌های هرز در مزرعه آویشن مانند سایر گیاهان دارویی دشوار است. استفاده از مواد شیمیایی و زراعت گیاهان پوششی از طریق جوانه‌دار کردن بذر علف‌های هرز و از بین بردن آنها باعث کاهش بذر علف‌های هرز و در نتیجه علف‌های هرز در مزرعه می‌شود. یکی از روش های مبازره با علف‌های هرز پس از ایجاد مزرعه استفاده از مالچ(پوشش) طبیعی یا مصنوعی می‌باشد. از آن‌جایی که آویشن می‌تواند یک پوشش متراکم تولید کند، مانع استفاده از مالچ می‌شود بنابراین برای استفاده از مالچ فرم ارگانیک آن مناسب‌تر خواهد بود. آبیاری مزارع آویشن بصورت کرتی و قطره‌ای انجام می‌شود. با توجه به اینکه آویشن به مدت ۶-۴ سال در مزرعه باقی می‌ماند برنامه ریزی برای کوددهی آن حایز اهمیت است. با مصرف میزان مناسب کود دامی قبل از کشت باید نیاز غذایی را تامین کرد(۱۵).

در پژوهشی در سال ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ در منطقه نیمه خشک خراسان که میانگین دمای سالانه در شمال استان 13 درجه سانتی‌گراد و جنوب استان ۱۸ درجه سانتی‌گراد می‌باشد، برای کشت آویشن از طریق تقسیم بوته ۳ ساله، سه فاصله آبیاری ۷-۱۴ و ۲۱ روز با تراکم کاشت ۶.۶-۸ و ۱۰ گیاه در متر مربع در فاصله ۲۰-۲۵ و ۳۰ سانتی‌متر در نظر گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد فاصله کاشت کمتر باعث افزایش عملکرد زیست توده گیاهی شده و با افزایش سن، گیاه توانایی تحمل تنش آبی را پیدا می‌کند و می‌تواند در فواصل آبیاری بیشتر عملکرد روغن بهتری داشته باشد. افزایش فاصله آبیاری منجر به کمبود آب موجود در خاک می‌شود با این وجود عمق سیستم های ریشه‌زایی و توانایی جذب آب توسط آنها به طور چشمگیری در دسترسی گیاهان به آب موجود تأثیر می‌گذارد(۱۶). برای گیاهان ۱ ساله، یک فرکانس آبیاری ۱۴ روز و با بزرگتر شدن گیاهان، احتمالاً به دلیل سیستم ریشه‌ای بیشتر و عمیق تر، فاصله آبیاری طولانی‌تر ۲۱ روز ممکن است تاثیری در عملکرد زیست توده گیاهی و تولید روغن نداشته باشد(۱۷).

هدف اصلی برداشت آویشن جمع‌آوری قسمت‌های ارزشمند گیاه، برگ‌ها و قسمت‌های گل‌دهنده است. مهم‌ترین خصوصیات کیفی آویشن، یعنی عملکرد اسانس و ترکیب شیمیایی آن، به شرایط اقلیمی مزرعه و به‌خصوص زمان برداشت محصول وابسته است که در چندین مطالعه انجام شده با گونه‌های مختلف Thymus به وضوح یافت می‌ شود(۱۸). به عنوان مثال، بیشترین میزان اسانس T. vulgaris در ایران، در مرحله اولیه رشد و کمترین میزان در مرحله رسیدن بذر حاصل شده است. از این رو می‌توان با برداشت گیاه در مرحله مناسب رویشی، عملکرد و کیفیت روغن‌های اساسی(Essential Oils) آویشن را بهبود بخشید(۱۹). از برداشت ساقه های چوبی که دارای ارزش جزئی هستند باید تا حد امکان اجتناب شود. عادت کم رشدی گیاه آویشن باعث می‌شود از برداشت محصول به‌صورت مکانیکی اجتناب شود. در اسپانیا برداشت محصول آویشن در دوره گلدهی از بهمن تا مرداد با توجه به شرایط منطقه صورت می‌گیرد و در فرانسه، آویشن را دو بار در سال، یک بار در ماه خرداد و بار دوم در ماه مهر برداشت می‌کنند(۲۰).

مواد موثره و اسانس:

گیاه خشک آویشن حاوی ۱ تا ۵.۵ درصد اسانس است. میزان اسانس به عوامل مختلفی از جمله جنس و گونه‌ی آویشن، شرایط اقلیمی مزرعه، تاریخ برداشت و نحوه‌ی خشک کردن بستگی دارد. تیمول و کارواکرول جزء اصلی ترکیبات فنلی در گیاه آویشن هستند. بسیاری از مواد فرار شناسایی شده در روغن آویشن متعلق به گروه مونوترپن، تیمول به میزان(۵۵-۵۰) درصد است که باعث می‌شود آویشن دارای بوی تندی باشد(۳). آویشن تازه دارای بالاترین سطح آنتی‌اکسیدان‌ها در بین همه گیاهان است. سرشاخه‌های آویشن حاوی اسانس، تانن ها، مواد تلخ، ساپونین‌ها و ضدعفونی کننده‌های گیاهی می‌باشند. تیمول دارای خواص ضدباکتری، ضدقارچی و آنتی‌اکسیدانی و کارواکرول داری خواص ضدمیکروبی، ضدالتهابی و خواص مهارکنندگی می‌باشند. آویشن دارای پروتئین، چربی، فیبرخام و ویتامین‌های A،B،C است(۲۱)(۲۲). اسانس آویشن که به اسانس Thyme معروف است براثر تقطیر با بخار آب به دست می‌آید که امکان فساد آن در مجاورت نور وجود دارد و باید در محل خنک و شیشه‌های دربسته و دور از نور نگهداری شود(۲۳). اسانس آویشن از جمله ده اسانس معروف می‌باشد که جایگاه خاصی در تجارت جهانی دارد. کشورهای تولیدکننده آویشن عبارتند از: اسپانیا، پرتغال، فرانسه، آلمان، ایتالیا، انگلیس و سایر کشورهای اروپایی و هم‌چنین آفریقای شمالی، کانادا و ایالات متحده آمریکا(۲۴). کشورهای اسپانیا، جامائیکا و مراکش اصلی ترین تامین کننده برگ خشک شده به بازار ایالات متحده هستند، در حالی که اسپانیا و فرانسه جزء تولیدکنندگان بزرگ اسانس آویشن هستند(۲۵).

خشک کردن:

دما مهم‌ترین عامل برای حفظ کیفیت پس از برداشت است. دمای مطلوب پس از برداشت برای آویشن تازه ۰ درجه سانتی‌گراد برای ماندگاری ۴-۳ هفته و دمای ۵ درجه سانتی‌گراد برای ماندگاری ۳-۲ هفته مناسب است(۲۶). خشک کردن ساده ترین روش برای نگهداری آویشن است. آویشن بایستی در دمای 40 درجه سانتی‌گراد برای کاهش اتلاف اسانس خشک شود و رنگ سبز خود را حفظ کند(۲۷). در هند خشک کردن در دماهای ۴۰ ، ۵۰ و ۶۰ درجه سانتی‌گراد را با هم مقایسه کردند که نتایج نشان داد دمای ۴۰ درجه سانتی‌گراد مناسب خشک کردن آویشن می‌باشد آویشن خشک شده را می توان در دمای ۷-۵ درجه سانتی‌گراد برای بیش از ۱۲ ماه ذخیره کرد(۲۸). خشک کردن براساس تبخیر آب به طور مستقیم و یا تحت خلاء انجام می‌گیرد که روش دوم مناسب‌تر است. محصولات خشک شده حاصل از این روش معمولاً از نظر ظاهری رنگ و کیفیت عطر بهتری دارند، اما هزینه بالای این روش یکی از معایب استفاده گسترده آن در مقیاس تجاری می‌باشد. به طور کلی، آویشن خشک باید در شرایط خنک و خشک و دور از نور نگهداری شود. در حالت ایده‌آل، برای کاهش اکسیداسیون باید در بسته بندی‌ها و ظروف مناسب نگهداری شود. ذخیره سازی در کیسه های کاغذی چند لایه که دارای روکش غیرقابل نفوذ هستند مناسب می‌باشد(۵). مزایا و معایب آویشن خشک شده روی زمین در جدول زیر آمده است:

مزایا	معایب
انتشار آهسته طعم در پردازش با درجه حرارت بالا	غیر بهداشتی و امکان آلودگی
اندازه گیری دقیق و کنترل وزن	مواد تقلبی جایگزین با ارزش کمتر
دارای آنتی اکسیدان طبیعی	کاهش کیفیت طعم، عطر و تخریب در ذخیره سازی
دارای اجزای ضد میکروبی	مشخصات ظاهری نامطلوب محصول نهایی

فرآوری:

به دلیل مشکلاتی از جمله کاهش عطر و طعم، ظاهر مناسب و آلودگی‌های به‌وجود آمده در انبار‌داری گیاهان دارویی خشک، نیاز به فرآوری از سوی تولید کنندگان آنها به صورت روغن، اسانس، عصاره و محلول‌های دارویی احساس می‌شود. هدف اصلی فرآوری، محافظت از گیاه در برابر شرایط خارجی و افزایش پایداری در برابر تغییرات منفی داخلی(آنزیمی و غیر‌آنزیمی، واکنش‌های شیمیایی)، ماندگاری بالا، حمل و نقل آسان و به‌صرفه و در نتیجه فروش بهتر و آسان‌تر است. درجه حرارت در طول فرآیند فرآوری باید تا حد امکان پایین نگه داشته شود.

روغن آویشن:

خصوصیات پذیرفته شده بین المللی برای روغن آویشن نشان می‌دهد که این روغن دارای مشخصات ظاهری از قبیل رنگ زرد یا قرمز، بوی دلپذیر و تند است و این روغن فرار از تقطیر از Thymus vulgaris L و Thymus zygis L بدست آمده است. محتوای فنل کمتر از ۴۰ درصد، وزن مخصوص ۰.۹۱۵- ۰.۹۳۵ گرم، حلالیت ۱ میلی‌لیتر در ۲ میلی‌لیتر از اتانول ۸۰ درصد، بسته بندی و ذخیره سازی در ظروف کامل، محکم و مقاوم در برابر نور از دیگر خصوصیات بین المللی روغن آویشن است(۵). مزایا و معایب روغن آویشن در جدول زیر بیان شده است:

مزایا	معایب
بهداشتی و عاری از هرگونه میکروارگانیسم	فاقد آنتی اکسیدان های غیر فرار
کیفیت بهتر عطر و طعم	امکان اکسایش آسان
خالص
عاری از آنزیم
امکان نگهداری در شرایط مناسب انبار

اسانس آویشن:

اسانس حاصل از آویشن دارای رایحه‌ی معطر و تند است. برای جلوگیری از مضرات روغن‌های اساسی آویشن می‌توان آنها را به محصولات پیشرفته مانند محلول فرآوری کرد(۵). جدول زیر مزایا و معایب اسانس آویشن را نشان می‌دهد:

مزایا	معایب
بهداشتی و عاری از هرگونه میکروارگانیسم	کیفیت بالای اما متغیر طعم
دارای آنتی اکسیدان طبیعی	وابستگی میزان و کیفیت عطر و طعم به حلال مورد استفاده
عاری از آنزیم	فرار بودن مواد تشکیل دهنده
امکان نگهداری در شرایط مناسب انبار	عدم کنترل و وزن دقیق

خواص درمانی:

آویشن از یک گیاه طبیعی سنتی به دارویی تبدیل شده است. عمده کاربردهای آویشن در آشپزی و فرآوری مواد غذایی به دلیل بو و طعم، فعالیت‌های آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی عناصر آویشن است. مصرف داروهای آنتی اکسیدانی برای پیشگیری از بیماری‌های مزمن مهم است. در زمینه غیر دارویی، ویژگی آنتی اکسیدانی مسئول یک فعالیت نگهدارنده، به ویژه در جلوگیری از اکسیداسیون لیپیدها در مواد غذایی می‌باشد. خاصیت آنتی اکسیدانی آویشن هم از نظر دارویی و هم غیر دارویی دارای اهمیت است. آویشن(به صورت تازه یا خشک) در طب سنتی به عنوان آرام بخش، محرک جنسی و خلط آور شناخته شده است(۷). استفاده از گیاه تازه گیاه آویشن در مواد غذایی به دلیل ماندگاری پایین بسیار محدود است. اگرچه دمای مناسب و شرایط نگهداری می‌تواند ماندگاری آویشن تازه بریده شده را تا ۴ هفته طولانی کند، اما از گیاهان سبز عمدتاً در تهیه غذا و آشپزی خانگی استفاده می‌شود. در برخی مطالعات نشان داده اند که حتی برش ساده گیاهان باعث ایجاد تغییر در ترکیب عطر آنها می‌شود(۵). برگ این گیاه فوق العاده برای درمان اختلالات گوارشی، بیماری روماتیسم، تورم عضلانی، ادرار آور و ضدعفونی کننده‌ی مجاری ادرار، سرماخوردگی و آنفولانزا، درمان نفخ، کاربرد دارد(۱۷). آویشن به طور گسترده برای اهداف دارویی در انواع غذاها شامل غذاهای پختنی، گوشت و فرآورده‌های گوشتی، ادویه‌جات و چاشنی‌ها به طور مستقیم یا همراه سایر گیاهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بیماری‌های جلدی گاهی از اسانس آویشن محلول‌هایی برای حمام های موضعی تهیه می‌شود که با کار بردن آن موجب قوی شدن پوست و رفع ناراحتی‌های جلدی می‌گردد. اسانس آویشن را در مصرف خارجی با روغن زیتون یا روغن‌های دیگر روی مفاصل به عنوان گرم‌کننده و محرک سطحی به کار می‌برند. مایع استخراجی از آویشن یکی از مواد سازنده شربت های غلیظ ضدسرفه(Cough linctuses) می‌باشد که به عنوان ماده طعم‌دهنده نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد(۷). روغن آویشن دارای خواصی نظیر ضداسپاسم، بادشکن، ضدقارچی، ضدباکتریایی، ضدعفونی کننده، ضدکرم و به‌عنوان نگهدارنده طبیعی غذا و در درمان گزیدگی نیش حشرات استفاده می‌شود و هم‌چنین از روغن آویشن برای معالجه علائم برونشیت، سرفه و آب مروارید در دستگاه تنفسی فوقانی استفاده می‌شود(۵).

آویشن در فارماکوپه:

برای استفاده پزشکی از آویشن، نیاز به استانداردهای فارماکوپه می‌باشد. در فارماکوپه اروپا 2010 استانداردهای کیفی آویشن (vulgaris L. T.) و آویشن وحشی (Serpylli herba) و در فارماکوپه آلمانی ۲۰۱۱ استانداردهای عصاره آویشن (Thym extrum fl uidum) بیان شده است. در فارماکوپهThymi herba (Ph. Eur. 7.0) استاندارد‌های ماده دارویی که از کل برگ‌ها، گل‌ها و ساقه‌های خشک آویشن Thymus vulgaris L یا Thymus zygis L یا مخلوطی از هر دو گونه تشکیل شده را بیان می‌کند. این ماده حاوی کمتر از ۱۲ میلی لیتر در کیلوگرم روغن ضروری است. مجموع محتویات تیمول و کارواکرول در اسانس این ماده حداقل ۴۰ درصد است. فارماکوپه( Thymi typo thymolo aetheroleum (Ph. Eur. 7.3 استانداردهای روغن آویشن از قسمت های هوایی آویشن باغی و T. zygis L و یا ترکیبی از هر دو گونه از طریق تقطیر بدست آمده را بیان کرده است.

در فارماکوپهSerpylli herba (Ph. Eur. 7.0) استانداردهای داروی خشک که از قسمت‌های هوایی خشک و بریده شده Thymus serpyllum تشکیل شده را بیان کرده‌اند. این دارو دارای حداقل ۳.۳ میلی‌لیتر در کیلوگرم روغن ضروری آویشن می‌باشد. فارماکوپهThymi extractum fl uidum (DAB, 2011) استانداردهای دارویی که با استفاده ۱ قسمت پودرآویشن و ۲ تا ۳ قسمت مخلوط آمونیاک ۱۰ درصد(۱ قسمت) و ۲۰ قسمت گلیسرول و ۱۰۹ قسمت آب تصفیه شده با یک روش مناسب تهیه شده را معرفی و ۰.۰۳ درصد فنل این ماده دارویی را به‌عنوان تیمول شناخته است(۵).

محتوای روغن‌های اساسی با استفاده از تقطیر آب با دستگاه Clevenger مشخص می‌شود. حجم اسانس جدا شده در لوله دستگاه اندازه گیری می‌شود. درصد مواد در روغن آویشن مطابق با فارماکوپه ۷.۳ اروپا، تیمول را ۳۷ تا ۵۵ درصد و کرواکرول ۰.۵ تا ۵.۵ درصد بیان شده است. آزمایشات برای شناسایی خلوص آویشن در فارماکوپه بیان می‌کند که ساقه‌های آویشن نباید بیش از ۱ میلی‌متر قطر و ۱۵ میلی‌متر طول داشته باشد و حداکثر ۱۰۰ میلی‌لیتر در کیلوگرم آب برای ۲۰ گرم داروی پودری تهیه شده از آویشن نیاز است(۵).

نحوه مصرف:

مصرف آویشن می‌تواند باعث فعال شدن غده تیروئید، مسمومیت، حالت تهوع، اسهال، سرگیجه و افسردگی شود. استفاده از آویشن در دوران قاعدگی و بارداری به دلیل انقباضات رحمی ممنوع است. مصرف آویشن برای افرادی که فشار خون بالا دارند توصیه نمی‌شود زیرا باعث افزایش فشار خون می‌شود(۲۹).

درمان سرماخوردگی و سرفه کردن: مصرف دمنوش آویشن به میزان ۳-۲ فنجان در روز به مدت ۱ هفته و مصرف یک قاشق عسل همراه با ۱ قطره روغن آویشن و اکالیپتوس به مدت ۴-۳ روز صبح و شب.

درمان آنفولانزا: مصرف دمنوش آویشن ۳ بار در روز به مدت ۳ روز متوالی، نوشیدن نصف لیوان آب ولرم همراه با ۵ قطره از تنتور آویشن یا ۱ قطره از اسانس آویشن به میزان ۳ بار در روز به مدت ۳ روز متوالی، ماساژ قفسه سینه و پشت توسط روغن آویشن، بخور ساقه‌های آویشن و ماساژ ۶ قطره از اسانس آویشن همراه با ۳ قاشق چای‌خوری روغن بادام بر روی قفسه سینه.

درمان اسهال: مصرف ۵ قطره تنتور آویشن با نصف لیوان آب گرم به میزان ۳ بار در روز به مدت ۳ روز متوالی.

برای استفاده از دمنوش این گیاه فوق العاده، ۲ گرم از پودر برگ آویشن را با استفاده از یک لیوان آب جوش دم کرده و پس از ۱۵-۱۰ دقیقه آن را صاف و نوش‌ جان کنید. دمکرده‌ی سرد همه قسمت های گیاه آویشن را برای سوءهاضمه و دوره نقاهت بعد از بیماری و دمکرده‌ی گرم آن برای رفع تشنج، قاعدگی‌های دردناک، نفخ شکم، قولنج، سردرد و به عنوان یک معرق تجویز می‌شود(۲۳).

منابع:

آویشن، از خواص درمانی تا چاشنی غذا!